Sunday, November 23, 2008

Fjellet!




Når mange døyr frå ein på kort tid, vil ein sove og sove.
Ein mild svevn breier seg utover, tar ein med,
gjer lemmene veike og mjuke, lar ein gli inn i ei total kvile.
Ein underleg søvn, som om ein søv tett omslyngd med døden.
Etter lang tid vaknar ein, og kan ta til å leve på nytt.
Og det er som å stå opp, frå dei døde.

står det å lese, i Eva Jensen si bok Gullkunde.
Eg les dette vesle avsnittet gong etter gong. Det er det sannaste og vakraste eg har lese på lang tid. Det går rett i brystet på meg, og eg får kjenne på denne gode kjensla som breier seg i ein når nokon maktar å setje ord på det ein sjølv ikkje klarar å uttrykkje:
Og det er som å stå opp, frå dei døde.

Eg smakar på setningar, svelgjer, let ho søkke, og tenkjer at dette på mange måtar er ei fullkomen setning. Fordi ho er så kjend, og samstundes framstår som heilt ny. Dette vesle kommaet, som får ho til å verte noko heilt anna enn det vi ventar oss. Eit lite slag i andletet, eit trykk mot tinningen, ei bølgje gjennom kroppen.
For det handlar ikkje om å stå opp frå dei døde. Men om å stå opp, frå dei døde. La dei liggje, vere att, medan ein sjølv kjem seg ut av svevnen, av garde, vidare i rørsle, vidare i livet. Det handlar om sorg. Og det er så vakkert og sørgjeleg på same tid. Denne setninga er henrivande. I ordet si inste meining.
Setninga riv meg hen. Rett og slett.

Kor herleg det er å verte så totalt gripen av eit avsnitt, av ei setning!
No skal det også seiast at heile boka, i sin heilskap, grip meg.
Å lese Gullkunde får meg til å tenkje på korleis det er å stå på eit fjell og skode utover eit landskap som nesten tek pusten frå deg. Eller, det er ikkje landskapet i seg sjølv som tek pusten frå deg, men kjensla av å stå på eit fjell og skode utover eit vakkert landskap.

Å, fjellet! Fjellet, fjellet! fjellet, fjellet, fjellet, fjellet. fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjelletfjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjelletfjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet
fjellet fjelletfjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjelletfjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjelletfjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet
fjellet fjelletfjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjelletfjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjelletfjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet
fjellet fjelletfjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjelletfjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet fjellet f j
e
llet! Å!

- For å sitere Øystein Vidnes i Ekstasar.


Men no var det Gullkunde, altså, som får fram den kjensla i meg. Du veit, når du står og står, lèt vinden leike på den sveitte, varme panna di, medan du tek inn alt ikring og alt inni deg. Denne sprengande kjensla av å få oppleve noko vakkert! Noko heilskapleg! Fint avstemte felt som glir over i kvarandre.
Og så: midt i landskapen leitar kanskje sola fram ein liten båt på fjorden, langt der nede. Og den vesle stripa sol får båten til å lyse og skine på ein allereie glitrande fjord, skilje seg ut frå det store biletet og såleis gjere det enno meir fullkome og avstemt.
Eg vil berre stå der på fjellet og sjå. Vil berre stå og stå og stå, og sjå og sjå og sjå. Lenge.

Og etterpå kjennest det så mykje lettare å stå opp, frå dei døde.

3 comments:

Aina Basso said...

Haha, flott sitat frå Vidnesen.
Kanskje eg skal lese den boka snart.

*** said...

fjellet fjellet fjell lell og roma roma roma roma!!!! roma roman ro ro ro!

vidnesen. hm. du høres ut som en bergenser, aina!

Aina Basso said...

Men det veit vi jo at eg ikkje er.